Rotator zdjęć

Główna treść strony 2020 rok

Stop suszy

Na przestrzeni ostatnich pięciu lat, w czterech odnotowano w Polsce susze. Obserwacje wskazują, że zjawiska te mają tendencje do wydłużania się oraz zmian w czasie i przestrzeni. Susza jest zjawiskiem bardzo złożonym i walka z jej skutkami nie może opierać się wyłącznie na jednym rozwiązaniu. Tu potrzeba działań na wielu płaszczyznach.

W Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej przygotowano specjalną „ustawę przeciwsuszową”, która ma usprawnić proces przeprowadzenia inwestycji poprawiających bilans wodny Polski - skrócić okresy przygotowawcze do inwestycji, a także usprawnić procesy pozyskiwania wszelkiego rodzaju pozwoleń. Wkrótce rozpocznie się procedura legislacyjna ustawy.
Aby sprawniej walczyć z suszą, w zeszłym roku rząd przyjął założenia do Programu Rozwoju Retencji. To ogólnopolski i kompleksowy plan zwiększenia współczynnika retencji wody w Polsce z obecnych 6,5% do 15% w 2027 roku. Realizacja programu to w sumie 94 inwestycje wodne warte ponad 12 mld złotych, a część z tych inwestycji jest już realizowana.

W ramach przeciwdziałania skutkom suszy Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie realizuje już inwestycje, które wpływają na poprawę bilansu wodnego kraju. Na 2020 r. zostały zabezpieczone środki w wysokości prawie 400 mln zł na realizację w sumie ponad 4 tys. zadań utrzymaniowych na ciekach wodnych.

Promowane są nowe strategie ochrony oraz rozważne i racjonalne wykorzystanie wody, w tym zrównoważone pozyskiwanie jej z przyrody – np. zbiorniki wód opadowych do spłukiwania toalet czy podlewania roślin. Naukowcy z IMGW-PIB, Politechniki Wrocławskiej i Politechniki Białostockiej opracowali jeszcze jeden sposób.

Czy możliwy jest recykling wody? Jak najbardziej! I to w obrębie gospodarstwa domowego. Naukowcy wskazują na możliwość wykorzystania zmagazynowanej wody deszczowej do prania ubrań! Oczywiście pod pewnymi warunkami. Badania były prowadzone w warunkach przydomowego zbiornika na wodę deszczową i polegały na analizie parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych, co 10 dni. Wyniki są bardzo optymistyczne. Zanieczyszczenia wykryte w wodzie opadowej są bezpieczne dla procesu prania i jakości prania odzieży. Wielodniowe magazynowanie wody zmienia jej parametry w bezpiecznym zakresie, szczególnie w podziemnych zbiornikach, które są odpowiednio zamknięte. Naukowcy wskazują, że przez cały okres trwania badań (30 dni) testowana woda spełniała ogólne wymagania pod względem twardości, pH, koloru i zmętnienia.

Oficjalnie, nie można jeszcze zalecać tego typu rozwiązania, z uwagi na brak norm prawnych i rekomendacji producentów urządzeń, ale jest to duży krok w stronę proekologicznych działań, mających na celu oszczędzanie wody.

W ramach przeciwdziałania skutkom suszy zachęcamy naszych mieszkańców do podejmowanie działań służących gromadzeniu wody w okolicy, czyli do tzw. małej retencji.

Obecnie retencja w Polsce utrzymuje się na poziomie 6,5 procent średniego odpływu. Powinna być przynajmniej dwa razy wyższa, aby zgromadzone zasoby zaspokoiły wszystkie potrzeby ludzi, gospodarki i środowiska.
Katalog działań służących małej retencji jest bogaty: budowa niewielkich zbiorników, oczek wodnych i stawów, zadrzewianie, renaturyzacja małych rzek oraz ochrona terenów podmokłych.

Bioretencja
Kwietne łąki doskonale wiążą wilgoć w glebie, filtrując wodę opadową. Nie wymagają intensywnego podlewania, ani częstego koszenia tak jak trawniki. Poza tym można je wysiewać niemal wszędzie – przed domem, na skwerach, przy drogach, a nawet w skrzynkach. Kwietna łąka to prawdziwa bioretencja i przy okazji siedlisko dla setek gatunków roślin i zwierząt. Namawiamy wszystkich, którzy do tej pory, na wsi i w mieście pielęgnowali wodolubne trawniki, aby zamienili je na kwietne łąki. Więcej informacji na temat roli łąk kwietnych w artykule: https://www.wody.gov.pl/mala-retencja/kwietne-laki-na-okres-suszy/projekt-wod-polskich-laki-kwietne

Retencja korytowa
Zatrzymanie wody w rzece, potoku czy rowie melioracyjnym to prosta sprawa! Dzięki systemowi piętrzeń i zastawek woda nie spływa szybko, ale pozostaje w okolicy przez dłuższy czas, zasilając i odnawiając stopniowo poziom wód gruntowych. Przyjazne środowisku konstrukcje pozwolą na odtworzenie obszarów podmokłych, a strefy buforowe na terenach rolnych skutecznie poprawią jakość i czystość wód w rzece.

Nawodnienia rolnicze
Właściwie nawodniona ziemia to żyzne plony! Wody Polskie wraz z Ministerstwem Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, samorządami i spółkami wodnymi skupiającymi rolników, opracowały pilotażowy program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych. Wskazówki jak racjonalnie gospodarować wodą, by skorzystało na tym gospodarstwo rolne i środowisko pod linkiem: https://www.wody.gov.pl/mala-retencja/program-retencji-dla-rolnictwa

Zielona infrastruktura dla miast
Nowoczesne miasto powinni być piękną zieloną oazą! Istnieje szereg przyjaznych dla środowiska, pro-retencyjnych rozwiązań poprawiających komfort życia w miastach. Ogrody deszczowe posadowione pod rynnami i zasilane wodą opadową, pasaże roślinne, zielone dachy, ażurowe chodniki, skrzynie chłonne czy zbiorniki na deszczówkę to jedne z wielu pomysłów, które sprawią, że miasta będą mieć lepszy mikroklimat. Na szczególną uwagę zasługują skrzynie chłonne, które można umieszczać pod parkingami, dużymi placami na terenach supermarketów lub hal produkcyjnych. Kiedy pojawia się deszcz, skrzynie pochłaniają olbrzymią ilość wody. Taka woda jest stopniowo uwalniana, pozostaje dłużej w gruncie, co zmniejsza ryzyko suszy, zasila też wody gruntowe. Tego typu rozwiązanie zapobiega podtopieniom w przypadku nawalnego deszczu. Wiele polskich miast już wciela te pomysły w życie. 

Podsumowując - tylko racjonalne gospodarowanie wodami, czyli połączenie różnego typu przedsięwzięć z zakresu dużej, małej i bio-retencji, najskuteczniej zapobiega skutkom skrajnych zjawisk hydrologicznych. Dlatego Miasto 
i Gmina Serock popiera każdą inicjatywę, której celem jest dbałość o zasoby wodne. Jednocześnie przyglądając się propozycjom dotyczącym nowych rozwiązań w odpowiednim czasie podejmiemy działania zapewniające możliwość uzyskania wsparcia dla naszych mieszkańców.

 

autor: Referat Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa 
na podstawie wody.gov.pl, www.gov.pl, stopsuszy.imgw.pl

 

wstecz