Rotator zdjęć

Główna treść strony 2019 rok

Wspomnienie świętego Wojciecha

Życiorys świętego Wojciecha

Pokorny biskup, przyjaciel władców, bogobojny misjonarz, męczennik Kościoła – św. Wojciech.
Jeden z trzech głównych patronów Polski (obok NMP Królowej Polski i św. Stanisława ze Szczepanowa, biskupa i męczennika).

Późniejszy biskup Pragi był szóstym z siedmiu synów czeskiego możnowładcy Sławnika. Przyszedł na świat ok. 956 roku. Imię Vojtiech, które nadali mu rodzice, oznacza „pociecha, radość wojowników” i to właśnie z rolą żołnierza wiązano jego przyszłość. Kiedy jednak niemowlę ciężko zachorowało, w zamian za zdrowie dla niego, rodzice ofiarowali dziecko Bogu.

W wieku 17 lat został wysłany do Magdeburga w Niemczech. Pobierał nauki w szkole katedralnej prowadzonej przez benedyktyna Otryka. Przewodnikiem duchowym i jego mentorem stał się arcybiskup, z szacunku dla którego na bierzmowaniu przyjął jego imię.

W 982 roku Wojciech – już wtedy kapłan – został wybrany na biskupa diecezji praskiej, po śmierci biskupa Dmytryka. Żywoty świętych podają, że nowego biskupa cechowały pokora i wytrwałość w dążeniu do celu. Nie zabiegał o jakiekolwiek tytuły i przymioty biskupiego urzędu. Godność biskupa objął boso – słynął zresztą z ascetycznego i ubogiego stylu życia. Po 988 roku, kiedy musiał uchodzić z Czech, skierował się do Rzymu i dzięki przychylności papieża Jana XV, zamieszkał w klasztorze Benedyktynów na Awentynie.

W 995 roku po uzyskaniu zgody od papieża udał się na wyprawę misyjną. W Moguncji, którą nawiedził zaprzyjaźnił się z młodym cesarzem Ottonem III. Stąd udał się Wojciech do grobów świętych patronów Francji – Marcina w Tours, Benedykta we Fleury i Dionizego w St. Denis.
Prawdopodobnie w styczniu 997 gościł w Gnieźnie. Książę Polan – Bolesław Chrobry nie tylko przyjął go serdecznie, ale przydzielił mu drużynę, z którą miał nawracać pogańskie Prusy.

Nawracanie zaczął jednak od mieszkańców Gdańska, potem wypłynął łodzią  przez Pregołę na tereny zamieszkałe przez Prusów. Zrezygnował ze zbrojnych, stawiając na działalność duchową. 23 kwietnia w dwunastym dniu wyprawy, wraz z towarzyszącymi mu przyrodnim bratem – zakonnikiem Radzim oraz mnichem Boguszą, został zaatakowany. Godzony włócznią przez pruskiego kapłana, poniósł śmierć. Głowa biskupa i jego członki zostały odcięte od ciała i wbite na pal. Jego towarzyszy wypuszczono w nadziei na uzyskanie okupu za ciało biskupa. I faktycznie – Bolesław Chrobry, który z żalem przyjął wiadomość o śmierci przyjaciela, wykupił jego ciało za tyle złota, ile ważyło jego ciało.

Szybko, bo już w dwa lata po śmierci męczennika, kanonizował go papież Sylwester II. W tym samym czasie św. Wojciech został ogłoszony głównym patronem nowo utworzonej archidiecezji gnieźnieńskiej. Dziś jest także patronem archidiecezji gdańskiej, warmińskiej, diecezji koszalińsko – kołobrzeskiej oraz miast: Gniezno, Trzemeszno, Radzionków, Mława i Serock .

W ikonografii biskup przedstawiany jest w stroju biskupim, w paliuszu, z pastorałem. Jego atrybutami są także: orzeł, wiosło i włócznie, od których zginął.Postać świętego Kościół Katolicki wspomina 23 kwietnia, w rocznicę śmierci biskupa.

  • -
  • -

Święty Wojciech w Serocku

Trudno dziś jednoznacznie określić dokładnie, od kiedy Serock wiązać należy z kultem św. Wojciecha. Krzewicielami kultu biskupa męczennika byli niewątpliwie na Mazowszu benedyktyni. Dzięki ich działalności wiele najstarszych świątyń na Mazowszu nosi takie właśnie wezwanie. Przykładami mogą tu być Czerwińsk, Płock, a później Zambski. Serocki gród w XI wieku trudno jednak wiązać z benedyktynami i krzewionym przez nich kultem. Jeśli przyjąć, że na terenie tutejszego grodu znajdowała się jakaś kaplica grodowa, to rzeczywiście już wówczas mogła ona nosić bardzo popularne w całej archidiecezji gnieźnieńskiej wezwanie św. Wojciecha, lansowane przez władzę piastowską i Kościół polski.

Kolejna faza nasilenia kultu świętego przypadła na przełom XIV i XV wieku. W XIV stuleciu księgi liturgiczne wspominają o święcie upamiętniającym męczeństwo biskupa praskiego. Wielkim krzewicielem kultu św. Wojciecha był arcybiskup gnieźnieński Mikołaj Trąba. W 1420 roku w swoich statutach nakazał on obchodzenie w dniu 23 kwietnia pamiątki męczeństwa jako jednego z najważniejszych świąt w gnieźnieńskiej prowincji kościelnej. Okres ten zbiega się dokładnie z ważnymi w dziejach Serocka wydarzeniami. Pierwsza wzmianka o proboszczu i parafii serockiej pochodzi z 1379 roku, a w roku 1417 Serock otrzymuje prawa miejskie. Według badań ks. Tadeusza Żebrowskiego w wielu miastach północnego Mazowsza już wówczas rozpowszechnione było przekonanie, że św. Wojciech podążał na swoją misję do Prus właśnie szlakiem prowadzącym przez północne Mazowsze. Musiał więc nawiedzić i zatrzymać się w tutejszych ośrodkach grodowych. To spowodowało, że właśnie w XIV i początkach XV wieku wiele miast w tym rejonie przyjmowało św. Wojciecha jako swego patrona. Są to: Ciechanów, Szreńsk, Raciąż, Stupsk, Rypin, Steklin, Malużyn, Solec.

Przyjęcie wezwania św. Wojciecha przez parafię i miasto Serock wiązać więc należy z trzema elementami: najstarszym kultem tego świętego z okresu pierwszych Piastów prawdopodobnie sprawowanym w tutejszej kaplicy grodowej, nasileniem kultu świętego w okresie kształtowania się średniowiecznego miasta i parafii na przełomie XIV i XV stulecia i wreszcie z rozpowszechnianym w średniowieczu poglądem o przejeździe Wojciecha do Prus przez północne Mazowsze. Dlatego na najstarszych pieczęciach miejskich pojawia się jego wizerunek jako patrona miasta. W roku 1618 serocki kościół farny zmienił wezwanie na obecne, czyli Zwiastowania NMP, ale jeszcze w 1784 roku św. Wojciech wspominany jest w wizytacji jako „patron mniej pryncypalny”. Zawirowania polityczne w XIX i XX wieku sprawiły z kolei, że św. Wojciech przestał być oficjalnym patronem miasta. Powrócił on w tej funkcji dzięki uchwale samorządu w 1995 roku. W swym obecnym oficjalnym heraldycznym wizerunku jego postać nawiązuje do najstarszych przedstawień znanych ze sfragistyki miejskiej.

(autor tekstu „Święty Wojciech w Serocku – dr Radosław Lolo)

 

  • -

Relikwie św. Wojciecha w Serocku

1 kwietnia 2006 roku do serockiego kościoła sprowadzone zostały relikwie męczennika. W pielgrzymce do Gniezna wzięła udział ponad stuosobowa grupa przedstawicieli Miasta i Gminy Serock. Po uroczystej Mszy świętej celebrowanej przez księdza kanonika Jana Kasprowicza – proboszcza i kustosza Katedry Gnieźnieńskiej oraz księdza prałata Jana Kasińskiego – proboszcza parafii pw. św. Anny w Serocku, relikwie przewieziono do serockiej świątyni. Co roku uroczysta Eucharystia, podczas której wystawione zostają relikwie patrona, inauguruje gminne Wojciechowe świętowanie.

 

  • -
  • -
  • -

Dekret papieski
30 kwietnia 2017 roku Biskup Diecezji Płockiej Piotr Libera przekazał mieszkańcom Serocka dekret papieski potwierdzający patronat św. Wojciecha nad miastem. Dokument ten jest ważnym elementem w budowaniu tożsamości lokalnej i stanowi piękną klamrę tego wielowiekowego patronatu.

 

  • -
  • -
  • -

wstecz